DOKONANIA / 2016-2017

• • • [POSŁUCHAJ — Polskie Radio — fragment koncertu]

• • • NAPISALI O NAS

To nasze kolejne spotkanie z Bachem i jego kantatami. Już po raz trzeci zaśpiewaliśmy w ramach cyklu koncertów 200 Kantat Bacha na 200-lecie Uniwersytetu Warszawskiego, za to po raz pierwszy w pięknej Sali Kolumnowej na Wydziale Historycznym UW.

W sobotę 22 i w niedzielę 23 października  zabrzmiały kantaty BWV 174 Ich liebe den Höchsten von ganzem Gemüte (na drugi dzień Zielonych Świątek), BWV 83 Erfreute Zeit im neuen Bunde (na Święto Oczyszczenia NMP) oraz BWV 136 Erforsche mich, Gott, und erfahre mein Herz (na ósmą niedzielę po Świętej Trójcy). Partie solowe w kantatach wykonali Marcjanna Myrlak (alt), Aleksander Kunach (tenor) i Dawid Biwo (bas). Zespół muzyczny poprowadził pod wspólnym szyldem Grzegorz Lalek, z którym stale współpracujemy; my zaś zaśpiewaliśmy końcowe chorały i radosny chór w kantacie BWV 136, oparty motywicznie na materiale muzycznym wykorzystanym także przez Bacha w Missa brevis in A. Z sympatią o koncercie w swoim blogu Dolce tormento napisała jego autorka, a my dziękujemy za „niezawodnych”.

Z wielką przyjemnością wystąpiliśmy 2 grudnia w Auli Starej Biblioteki UW podczas Koncertu Trzech Chórów, zorganizowanego w ramach obchodów 95-lecia Chóru Akademickiego Uniwersytetu Warszawskiego. Dostojny Jubilat, prezentując wielkie zrozumienie dzieła we fragmentach Całonocnego czuwania Sergiusza Rachmaninowa i odrobinę szaleństwa w brawurowym opracowaniu – także choreograficznym – bondowskiego Skyfall, zabłysnął wachlarzem ogromnych możliwości. To oczywiście powód do radości, że mimo upływających lat Jubilat jest w tak znakomitej formie, tym bardziej, że 100 lat tuż, tuż.

My zaśpiewaliśmy „nasze” piosenki Starszych Panów – podobno z dobrą dykcją – i staliśmy się łącznikiem między Jubilatem a zespołem Przyjaciół Chóru Akademickiego Amici Canentes. Silne związki między zespołami podkreśliło wspólne zaśpiewanie pieśni łączącej pokolenia: Kochanie, moje kochanie Jana Maklakiewicza do wiersza Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego. Wspólny śpiew zaciera upływający czas; najstarsi tradycją są najmłodsi wiekiem, a pieśń pozostaje wieczna.

25 lutego w ramach cyklu Koncerty w Oranżerii organizowanego przez Muzeum Starożytnego Hutnictwa Mazowieckiego w Pruszkowie mieliśmy przyjemność wystąpić z koncertem piosenek Agnieszki Osieckiej „Kiedy mnie już nie będzie”.  Dla nas to zawsze wielkie przeżycie, kiedy dzięki nowemu opracowaniu tych piosenek na instrument tak nieoczywisty, jak chór a cappella – i naszym interpretacjom – słuchacze odnajdują je na nowo i życzliwie przyjmują.

Piosenki Jeremiego Przybory i Jerzego Wasowskiego śpiewamy już od kilkunastu lat, czerpiąc wiele przyjemności z tekstów i muzyki najwyższych lotów oraz finezyjnych aranżacji Andrzeja Borzyma. Przez ten czas zebrało się już 29 utworów, od tych znanych każdemu (Wesołe jest życie staruszka) po całkiem niemal zapomniane (Cisza leśna).

Do tej pory chóralnymi wersjami piosenek Starszych Panów podbijaliśmy sceny i estrady całego kraju – od Międzyzdrojów do Zamościa, od Żar po Lidzbark Warmiński, nie omijając Warszawy, Krakowa, Łodzi, Opola, Olsztyna czy Lublina. Zabrzmiały też w najdalszych zakątkach świata – od Santiago de Chile po Trondheim. Ponad 25 razy zaśpiewaliśmy je w spektaklu Śpiewnik Pana Wasowskiego warszawskiego Teatr Syrena. Po niezwykłych, acz ulotnych występach podczas festiwalu Stacja Kutno, Lidzbarskich Wieczorach Humoru i Satyry czy krakowskiej Niebywalencji przyszedł czas na znacznie trwalszą formę ekspresji.

Stało się tak za sprawą Fundacji Wasowskich, która postanowiła wydać książkę, zawierającą nie tylko historię utworów czy opis naszych dokonań, ale przede wszystkim refleksje współpracowników, znawców i miłośników twórczości Jeremiego Przybory i Jerzego Wasowskiego o tej niecodziennej formie interpretacji Ich utworów. Do książki dołączona miała być płyta z nagraniem kompletu 29 utworów opracowanych przez Andrzeja Borzyma.

Pomysł oczywiście przywitaliśmy bardzo entuzjastycznie. W końcu przepadamy za tym repertuarem, czujemy się w nim jak ryba w wodzie, śpiewaliśmy go wielokrotnie na całym świecie! Dopiero po chwili przyszła refleksja: no tak, ale nigdy nie śpiewaliśmy wszystkich piosenek na raz, część z nich przeleżała w naszych szafkach na nuty kilkanaście lat, a część z nas jest w Collegium Musicum UW krócej niż Starsi Panowie.

I tak, po ponad rocznych przygotowaniach, 4 marca 2017 (w 13. rocznicę śmierci Mistrza Jeremiego Przybory…) znaleźliśmy się w Woobie Doobie Studios, gdzie pod czujnym uchem reżysera dźwięku Łukasza Błasińskiego oraz producentów Moniki i Grzegorza Wasowskich rozpoczęliśmy nagrania.

Jedno trzeba podkreślić na wstępie: łatwo nie było. Z różnych względów na zarejestrowanie całego materiału mieliśmy zaledwie sześć dni, a w zasadzie sześć wieczorów. Czując na karku zimny powiew każdego ruchu sekundnika, dawaliśmy z siebie wszystko, żeby zaśpiewać jak najlepiej i zdążyć.

Zadania nie ułatwiała bezwzględna konsekwencja producentów, reżysera dźwięku i Andrzeja Borzyma w egzekwowaniu od nas nienagannej dykcji. Języki plątały się nam na zawiłych grach słownych Jeremiego Przybory, tymczasem oni co chwila mówili: „Za mało 'r’ w 'Krrraśniał barrrszcz’!”, albo „Nie było słychać 'k’ w 'Kruk wrzeszcząc ledwie dycha’!”…

Nagraliśmy płytę, ale to dopiero połowa sukcesu. Trzeba było jeszcze ją wydać… Zorganizowaliśmy więc internetową zbiórkę na portalu wspieramkulture.pl, której celem było wydanie książki i płyty „Starsi Panowie Chórem”. Szukaliśmy wsparcia wśród tych wszystkich, którym bliska jest twórczość Jeremiego Przybory i Jerzego Wasowskiego i wśród tych, którzy lubią tę twórczość w naszym wykonaniu. 

Wynik zbiórki przeszedł nasze najśmielsze oczekiwania – dziękujemy wszystkim 112 Darczyńcom, Sponsorom i Mecenasom!

Dziękujemy Festiwalowi „Stacja Kutno”, Muzeum Polskiej Piosenki w Opolu i strefapiosenki.pl za objęcie naszego wydawnictwa patronatem!

Dziękujemy Jarosławowi Wasikowi, Teresie Droździe, Wojciechowi Malajkatowi, Profesorowi Marcinowi Pałysowi, Kabaretowi MUMIO, Magdzie Umer oraz Arturowi Andrusowi za moc ciepłych słów i zachęcanie do wspierania!

Dziękujemy tym wszystkim, którzy zaopiekowali się ulubionymi piosenkami przeznaczając w tym celu całkiem konkretną kwotę, a w tym gronie: Urzędowi Miasta Kutno (O, Kutno okrutne), Towarzystwu Przyjaciół Ziemi Kutnowskiej, Kutnowskiemu Domu Kultury, Stowarzyszeniu Uniwersytetu Trzeciego Wieku w Kutnie (tu opieka objęła w sposób oczywisty Wesołe jest życie staruszka), Firmie Cukierniczej Wasiakowie (skąd? z Kutna!!!). I nie było to kutnowskie ostatnie słowo: Frajdę sprawił nam okrutną / Wsparciem Hotel „Stacja Kutno”, / No i jak tu doń nie jechać? / Jedźmy więc, przestańmy zwlekać.

Wśród sponsorów wybranych tytułów znaleźli się  także: Jacek Bończyk, Wojciech Mann (Manio, to moje słonko) oraz Magda Umer, wielka – czterokrotna – orędowniczka płyty Starsi Panowie Chórem.
Dziękujemy WSZYSTKIM!!!

Program „Muzyka nie na miejscu 1947–1955” zaprezentowaliśmy po raz pierwszy w ramach projektu Kultura UW w 2008 na Uniwersytecie Warszawskim, następnie w 2013 roku wróciliśmy do niego w Tuluzie w ramach Semaine Polonaise.

 Zainteresowanie tym programem wyraziło nasze ulubione Muzeum Starożytnego Hutnictwa Mazowieckiego – i tak w letni burzowy wieczór 23 lipca ponownie miała miejsce konfrontacja jedynie słusznych pieśni masowych z okresu socrealizmu z polską muzyką synkopowaną. Bojowe pieśni o socjalizmie, partii i planie, w typowym marszowym rytmie, rzewne „żołnierskie” piosenki i „ludowe” melodie o elektryfikacji wyszły spod piór wielu wybitnych polskich kompozytorów. Jazzowe dźwięki w znanych przebojach z tamtych lat ożywczo i prawdziwie zabrzmiały w wykonaniu zaprzyjaźnionego  trio: Krzysztof Herdzin – fortepian, Paweł Pańta – bas i Cezary Konrad – perkusja.

Chyba jako jedyny zespół w Polsce pokazujemy taki repertuar wyłącznie w kontekście muzycznym, bez odniesień kabaretowych i humorystycznych, pozostawiając publiczności ocenę muzyki i tekstu, pozwalając wyciągnąć każdemu własne wnioski na temat wpływu ideologii na sztukę.

Jednak gdyby ktoś potrzebował wsparcia interpretacyjnego, podczas spotkania w Pruszkowie przytoczyliśmy sztuczną i napuszoną, a przez to groteskowa krytykę pieśni masowej pióra ideologa tej twórczości, prof. Zofii Lissy.

Nie można bowiem zapominać nigdy, że prawdziwe pieśni masowe muszą wychodzić z prawdziwych emocji autorów i trafić na prawdziwe emocje odbiorców, jak na przykład ta:

Wolność – kocham i rozumiem, wolności oddać nie umiem…